Site na nkwakọ ngwaahịa dị egwu nke na-ekpuchi obere obodo ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia iji mebie nke na-ekpokọta n'osisi sitere na US ruo Australia,

Mmachibido iwu China na ịnakwere plastik eji eme ihe n'ụwa etinyela mbọ imegharị ihe n'ọgba aghara.

Isi mmalite: AFP

● Mgbe azụmaahịa na-emegharịgharị ihe na Malaysia, akụ na ụba ojii so ha

● Ụfọdụ mba na-ewere mmachibido iwu China dị ka ohere ma dị ngwa ime mgbanwe

 Site na nkwakọ ngwaahịa dị egwu nke na-emikpu obere obodo ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia iji mebie nke na-ekpokọta n'osisi sitere na US ruo Australia, mmachibido iwu China na ịnakwere plastik eji eme ihe n'ụwa etinyela mbọ imegharị ihe n'ọgba aghara.

Ruo ọtụtụ afọ, China weghaara ọtụtụ plastik scrap sitere na gburugburu ụwa, na-edozi ọtụtụ n'ime ya ka ọ bụrụ ihe dị elu nke ndị nrụpụta nwere ike iji.

Mana, na mbido 2018, o mechiri ọnụ ụzọ ya na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe mkpofu plastik mba ofesi, yana ọtụtụ ihe ndị ọzọ a na-emegharịgharị, na mbọ iji chebe gburugburu ya na ikuku ikuku, na-eme ka mba ndị mepere emepe na-agbasi mbọ ike ịchọta ebe ha ga-eziga ihe mkpofu ha.

"Ọ dị ka ala ọma jijiji," Arnaud Brunet, onye isi ụlọ ọrụ ụlọ ọrụ dị na Brussels, Bureau of International Recycling, kwuru.

"China bụ ahịa kachasị maka ihe eji emegharị ihe. Ọ kpalitere oké akpata oyi n'ahụ́ n'ahịa zuru ụwa ọnụ.”

Kama, a tụgharịrị plastik buru ibu na Ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia, ebe ndị China na-emegharịgharị ihe agbanweela.

N'ịbụ ndị nwere ọnụ ọgụgụ buru ibu na-asụ Chinese, Malaysia bụ nhọrọ kacha elu maka ndị na-emegharị ihe na China na-achọ ịkwaga ebe ọzọ, na data gọọmentị gosiri na mbubata plastik ji okpukpu atọ site na 2016 ọkwa ruo tonne 870,000 n'afọ gara aga.

N'obere obodo Jenjarom, nke dị nso na Kuala Lumpur, ụlọ ọrụ na-emepụta plastik pụtara n'ọtụtụ buru ibu, na-ekpochapụ uzuzu na-adịghị mma kwa elekere.

Nnukwu mkpofu rọba, nke a wụfuru n'èzí, gbakọtara ka ndị na-emegharịgharị ihe na-agbasi mbọ ike ịnagide mbubata nke nkwakọ ngwaahịa ndị a na-eme kwa ụbọchị, dị ka ihe oriri na ncha akwa, site n'ebe dị anya dị ka Germany, US, na Brazil.

N'oge na-adịghị anya, ndị bi n'obodo ahụ hụrụ ísì ọjọọ na-esi n'obodo ahụ - ụdị isi a na-emekarị n'ịhazi rọba, mana ndị na-akwado gburugburu ebe obibi kwenyere na ụfọdụ n'ime uzuzu na-esikwa n'ọkụ nke ihe mkpofu rọba na-adịchaghị mma iji megharịa.

“Uzu na-egbu egbu wakporo ndị mmadụ, na-akpọte ha n'abalị. Ọtụtụ na-akwara ụkwara nke ukwuu, "Pua Lay Peng onye bi na ya kwuru.

"Enweghị m ike ihi ụra, enweghị m ike izu ike, ike na-agwụ m mgbe niile," onye dị afọ 47 ahụ gbakwụnyere.

Ndị nnọchi anya otu NGO na-ahụ maka gburugburu ebe obibi na-enyocha ụlọ ọrụ mkpofu plastik agbahapụla na Jenjarom, na mpụga Kuala Lumpur na Malaysia. Foto: AFP

Pua na ndị otu obodo ndị ọzọ malitere nyocha na, ka ọ na-erule etiti afọ 2018, achọtala ihe dị ka ụlọ ọrụ nhazi 40, ọtụtụ n'ime ha yiri ka ha na-arụ ọrụ na-enweghị ikike kwesịrị ekwesị.

Mkpesa mbụ nye ndị ọchịchị enweghị ebe ọ bụla mana ha nọgidere na-arụgide ya, ma n'ikpeazụ gọọmentị mere ihe. Ndị ọchịchị malitere imechi ụlọ ọrụ iwu na-akwadoghị na Jenjarom, ma kwupụta nkwụsịtụ nwa oge na mba niile na ikike mbubata rọba.

Emechiri ụlọ ọrụ iri atọ na atọ, n'agbanyeghị na ndị na-eme ihe ike kwenyere na ọtụtụ ejirila nwayọ kwaga ebe ọzọ na mba ahụ. Ndị bi ebe ahụ kwuru na ịdị mma ikuku abawanyela mana ụfọdụ mkpofu rọba ka dị.

N'Australia, Europe na US, a hapụrụ ọtụtụ n'ime ndị na-anakọta rọba na ihe ndị ọzọ a na-emegharịgharị ka ha na-achọ ebe ọhụrụ ha ga-eziga ya.

Ha chere ọnụ ahịa dị elu karịa ka ndị na-emegharị ihe na-arụzi ya n'ụlọ na mgbe ụfọdụ na-amalite iziga ya n'ebe a na-ekpofu ahịhịa ka a na-ekpokọta ihe mkpofu ahụ ngwa ngwa.

"Ọnwa iri na abụọ gara n'ihu, anyị ka na-enwe mmetụta mana anyị agabeghị na ngwọta," Garth Lamb, onye isi oche nke ụlọ ọrụ Waste Management na Resource Recovery Association nke Australia kwuru.

Ụfọdụ adịla ngwa ngwa ime mgbanwe na gburugburu ebe ọhụrụ, dị ka ụfọdụ ụlọ ọrụ ndị ọchịchị obodo na-anakọta ihe eji emegharị ihe na Adelaide, South Australia.

Ebe a na-ebuga ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe ọ bụla - sitere na plastik ruo akwụkwọ na iko - na China mana ugbu a, ụlọ ọrụ mpaghara na-ahazi pasent 80, ebe ọtụtụ n'ime ndị ọzọ na-ebuga India.

A na-asachapụ ma hazie ihe mkpofu na Northern Adelaide Waste Management Authority's recyccles site na Edinburgh, nke dị na mgbago ugwu nke obodo Adelaide. Foto: AFP

A na-asachapụ ma hazie ihe mkpofu na Northern Adelaide Waste Management Authority's recyccles site na Edinburgh, nke dị na mgbago ugwu nke obodo Adelaide. Foto: AFP

Kekọrịta:

"Anyị kwagara ngwa ngwa wee leba anya n'ahịa ụlọ," Adam Faulkner, onye isi nchịkwa nke Northern Adelaide Waste Management Authority, kwuru.

"Anyị achọpụtala na site n'ịkwado ndị nrụpụta mpaghara, anyị enweela ike ịlaghachi na ọnụ ahịa mmachibido iwu tupu China."

Na ala China, mbubata nke mkpofu rọba gbadara site na tọn 600,000 kwa ọnwa na 2016 ruo ihe dị ka 30,000 kwa ọnwa na 2018, dị ka data e zoro aka na akụkọ na nso nso a sitere na Greenpeace na gburugburu ebe obibi NGO Global Alliance for Incinerator Alternatives.

Ozugbo a gbahapụrụ ebe a na-emegharị ihe ka ụlọ ọrụ tụgharịrị na Ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia.

Na nleta na ndịda obodo Xingtan n'afọ gara aga, Chen Liwen, onye guzobere NGO gburugburu ebe obibi China Zero Waste Alliance, chọpụtara na ụlọ ọrụ imegharị ihe apụwo n'anya.

O kwuru, sị: "Ndị na-emegharị rọba ahụ apụọla - enwere akara 'maka mgbazinye' nke etinyere n'ọnụ ụzọ ụlọ ọrụ yana ọbụna akara nnabata na-akpọ maka ndị nwere ahụmahụ ịkwaga Vietnam," ka o kwuru.

Mba ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia metụtara n'oge mmachibido iwu China - yana Malaysia, Thailand na Vietnam emetụtara nke ukwuu - emeela ihe iji gbochie mbubata plastik, mana ebuferela ihe mkpofu ahụ na mba ndị ọzọ na-enweghị mgbochi, dị ka Indonesia na Turkey, Akwụkwọ akụkọ Greenpeace kwuru.

Naanị ihe dị ka pasentị itoolu nke rọbas a rụtụrụla megharịa, ndị na-eme mkpọsa kwuru na naanị ihe ngwọta dị ogologo oge maka nsogbu mkpofu plastik bụ maka ụlọ ọrụ na-eme ka obere ihe na ndị na-azụ ahịa jiri obere ihe.

Onye mgbasa ozi Greenpeace Kate Lin kwuru, sị: "Naanị ihe ngwọta maka mmetọ rọba bụ imepụta obere plastik."